مجازات رابطه نامشروع براساس قانون مجازات اسلامی - سبزوار امروز

اگر مطالعه بخش خاصی از این مطلب مدنظر شماست، با انتخاب عناوینی که در فهرست موضوعی زیر ارائه شده اند، به موضوع دلخواه خود برسید.

• مجازات رابطه نامشروع و مفهوم آن
• نحوه شکایت و رسیدگی به جرم رابطه نامشروع

مجازات رابطه نامشروع و مفهوم آن

تنها ماده ای که به طور مستقیم به جرم رابطه نامشروع و مجازات آن اشاره می کند، ماده 637 قانون مجازات اسلامی در قسمت تعزیرات آن است. در متن ماده 637 اینگونه آمده است که:

هر گاه زن و مردی که بین آنها علقه زوجیت نباشد، مرتکب روابط نامشروع یا عمل منافی عفت غیر از زنا از قبیل تقبیل یا مضاجعه شوند، به شلاق تا نود و نه ضربه محکوم خواهند شد و اگر عمل با عنف و اکراه باشد فقط اکراه کننده تعزیر می شود.

همچنین در قسمت حدود در ماده 221 و تبصره اول آن در اتباط با زنا چنین نوشته شده است:

زنا عبارت است از جماع مرد و زنی که علقه زوجیت بین آنها نبوده و از موارد وطی به شبهه نیز نباشد.

تبصره 1- جماع با دخول اندام تناسلی مرد به اندازه ختنه گاه در قُبُل یا دُبُر زن محقق می شود.

در بررسی این دو ماده باید به این نکته توجه کرد که قانونگذار رابطه نامشروع را از زنا جدا کرده است و با توجه به مثال های آورده شده، رابطه نامشروع نسبت به زنا محدودتر است.

با وجود اینکه می توان رابطه نامشروع را از زنا مجزا نمود ولی همچنان درمورد حدود و کیفیت آن و مصادیقی که در بر می گیرد، اختلاف نظر وجود دارد. عده ای معتقدند که رابطه نامشروع با عمل منافی عفت تفاوت دارد، البته قانونگذار هر دو آنها را جرم تلقی کرده است. رابطه نامشروع هرگونه رابطه حتی روابط تلفنی و پیامکی را شامل می شود و عمل منافی عفت به هرگونه رابطه فیزیکی و لمس فرد نامحرم اشاره دارد.

در مقابل عده ای دیگر با توجه مثال های موجود در ماده 637 قانون (تقبیل به معنی بوسیدن و مضاجعه به معنی بغل کردن و در آغوش دریافت) تنها روابط فیزیکی و نه مجازی را مشمول این ماده می دانند.

هرچند این اختلاف نظرها همچنان به قوت خود باقی هستند، اما رویه دادگاه ها و همچنین نظریه مشورتی اداره حقوقی قوه قضائیه با گروه اول همراهی می کند و ما در بسیاری از موارد شاهد آن هستیم که روابط غیر فیزیکی و حتی غیر حضوری نیز با توجه به همین ماده قانونی جرم تلقی می شوند.

با توجه به آنچه گفته شد روابط تلفنی و پیامکی و در برخی موارد تنها مکالمه حضوری یا بیرون رفتن زن و مرد نامحرم با یکدیگر، امکان دارد در زمره روابط نامشروع قرار بگیرد. به علاوه این نکته را نیز باید در نظر داشت که باز هم بر طبق نظریه مشورتی صرف تنها بودن زن و مرد در جایی نشان از وجود رابطه نامشروع میان آنها نیست و لازم است تا دلایل و مدارکی برای ارتکاب جرم رابطه نامشروع میان آنها وجود داشته باشد.

به هرحال با وجود همه اختلاف نظرها، چنانچه وقوع جرم برای قاضی ثابت شود، طبق ماده 637 قانون مجازات اسلامی، مجازات رابطه نامشروع تا 99 ضربه شلاق است که قاضی با بررسی شرایط و شدت عمل اجرا شده میزان آن را به طور دقیق مشخص می کند.

بیشتر بخوانید: مجازات زنا چیست؟ (حکم شرعی انواع زنا)

نحوه شکایت و رسیدگی به جرم رابطه نامشروع

در قانون آیین دادرسی در دو ماده، کیفیت شروع به رسیدگی و شکایت از جرم رابطه نامشروع بیان شده است. در ماده 102 این قانون و تبصره های آن آمده است که:

انجام هر گونه تعقیب و تحقیق در جرائم منافی عفت ممنوع است و پرسش از هیچ فردی در این خصوص مجاز نیست، مگر در مواردی که جرم در مرئی و منظر عام واقع شده و یا دارای شاکی یا به عنف یا سازمان یافته باشد که در این صورت، تعقیب و تحقیق فقط در محدوده شکایت و یا اوضاع و احوال مشهود توسط مقام قضائی انجام می شود.

تبصره 1- در جرائم منافی عفت هرگاه شاکی وجود نداشته باشد و متهم بدواً قصد اقرار داشته باشد، قاضی وی را توصیه به پوشاندن جرم و عدم اقرار می کند.

تبصره 2- قاضی مکلف است عواقب شهادت فاقد شرایط قانونی را به شاهدان تذکر دهد.

تبصره 3- در جرائم مذکور در این ماده، اگر بزه دیده محجور باشد، ولی یا سرپرست قانونی او حق طرح شکایت دارد. در مورد بزه دیده بالغی که سن او زیر هجده سال است، ولی یا سرپرست قانونی او نیز حق طرح شکایت دارد.

با توجه به این ماده، مشخص می شود که توصیه قانونگذار به پوشاندن جرم و گذر از آن است. قانونگذار تنها در سه حالت، ارتکاب جرم در ملا عام و به طور آشکار، وجود شاکی خصوصی و ارتکاب جرم با زور نسبت به یک طرف، شروع رسیدگی به موضوع رابطه نامشروع را لازم دانسته است.

همچنین با وجود اینکه یکی از مواردی که میتواند وقوع جرم رابطه نامشروع را اثبات کند شهادت شهود است، قاضی موظف است برای افراد شاهد توضیح دهد که درصورتی که نتوانند ادعای خود را ثابت کنند و شهادت آنها براساس حقیقت نباشد، مشمول مجازات شهادت دروغ که در ماده 650 قانون مجازات اسلامی مشخص شده است، می شوند. به علاوه ممکن است شهادت آنها توهین، تهمت و افترا نیز به حساب بیاید که برای آن نیز در قانون، مجازات ویژه ای مشخص شده است.

در ماده 650 آمده است که:

هر کس در دادگاه نزد مقامات رسمی شهادت دروغ بدهد به سه ماه و یک روز تا دو سال حبس و یا به یک میلیون و پانصد هزار تا دوازده میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد.

ماده دیگری که به نحوه شکایت از جرم رابطه نامشروع و به طور کلی جرائم منافی عفت اشاره می کند، ماده 306 قانون آیین دادرسی کیفری است. بر اساس آنچه در این ماده آمده است، چنانچه عمل منافی عفت و رابطه فیزیکی اجرا شده باشد، برای شکایت از آن باید مستقیما به دادگاه مراجعه نمود و نیازی به مراجعه به دادسرا نیست. در غیر اینصورت و در حالتی که شکایت مربوط به رابطه نامشروع غیر فیزیکی و از راه دور و کلامی و امثال آن است، مانند سایر جرائم باید ابتدا به دادسرا مراجعه شود.

در ماده 306 قانون آیین دادرسی کیفری و تبصره آن چنین می خوانیم:

به جرائم منافی عفت به طور مستقیم، در دادگاه صالح رسیدگی می شود.

تبصره- منظور از جرائم منافی عفت در این قانون، جرائم جنسی حدی، همچنین جرائم رابطه نامشروع تعزیری مانند تقبیل و مضاجعه است.

بعد از به جریان افتادن پرونده تصمیم گیری درباره آن و صدور حکم علاوه بر شهادت یا حتی گاهی اقرار، در بیشتر موارد بر اساس علم قاضی صورت می گیرد. قاضی مجموعه مدارک و آماره ها و نکاتی را که از سوی شاکی بیان می شود را در کنار دفاعیات متهم قرار میدهد و پس از نتیجه گیری حکم مقتضی را صادر می کند.

مواردی نظیر عکس و فیلم، صدای ضبط شده، لیست تماس ها و یا حتی اسکرین شات از گوشی متهم آماره هایی هستند که موجب علم قاضی میشوند و وی براساس آنها اقدام به صدور حکم می کند.

بیشتر بخوانید: مجازات تجاوز به عنف در قانون مجازات اسلامی

سخن آخر

رابطه نامشروع به خصوص در مورد افراد متاهل و در روابط زناشویی آنها بسیار مشکل ساز و آسیب زننده است و در بسیاری از موارد موجب جدایی و از هم پاشیده شدن بنیان خانواده می شود. از جنبه قانونی، در صورت اثبات رابطه نامشروع از سوی شوهر، این موضوع از مصادیق عسر و حرج به حساب آمده و برای زن امکان طلاق را فراهم می آورد. از سوی دیگر چناچه این جرم در ارتباط با زن ثابت شود، از موارد نشوز و تخلف در روابط زناشویی است و زن را از مواردی نظیر اجرت المثل و تنصیف دارایی در هنگام طلاق محروم می کند. به علاوه امکان ازدواج مجدد را بدون اجازه زن و حق طلاق برای او به مرد می دهد. به علاوه به شما توصیه می کنیم که مطلب مجازات رابطه نامشروع تلگرامی و تلفنی و پیامکی چیست؟ را نیز مطالعه کنید. آنچه در این مطلب آمد نکاتی در ارتباط با جرم رابطه نامشروع و شرایط اثبات آن و مجازاتی بود که قانون برای رابطه نامشروع بین مرد و زن نامحرم مشخص کرده است. شما خواننده گرامی می توانید سوالات، نظرات و پیشنهادات خود را از طریق بخش نظرات و پرسش ها با ما درمیان بگذارید.