5 حقیقت مهم درباره ویتامین ها و مکمل های دارویی که باید بدانید - سبزوار امروز

توصیه به مصرف مکمل های دارویی، موضوعی است که در هر جایی درباره آن مطالبی ارائه می گردد؛ تبلیغات تلویزیونی، شبکه های اجتماعی و حتی در گفت وگو با دوستان، همکاران یا اعضای خانواده. در میان این حجم از شنیده ها و دیده ها، تصمیم گیری سخت می گردد و اینکه بفهمید کدام مکمل برای شما مناسب است کار راحتی نخواهد بود.

مصرف مکمل ها در کنار فوایدی که برای سلامتی دارد، ممکن است عوارض جانبی هم داشته باشد. به علاوه اینکه در برخی موارد می تواند سلامتی شما را با خطرات جدی روبرو کند. اگر می خواهید مکمل دارویی مصرف کنید، مهم است که مکمل های مفید را بشناسید و مضرات برخی از مکمل ها را بدانید.

1. مکمل های دارویی انواع مختلفی دارند

فرقی نمی نماید که مکمل های دارویی به شکل قرص، پودر یا شربت فراوری شده باشند، همه آن ها با یک هدف فراوری می شوند؛ دریافت مواد مغذی مورد احتیاج به اندازه کافی و بهبود سطح سلامتی. این مکمل ها حاوی ترکیباتی مانند ویتامین ها، مواد معدنی، اسید های آمینه و آنزیم ها هستند که در مواد غذایی وجود دارند. برخی از مکمل ها فقط حاوی یکی از این ترکیبات هستند و برخی دیگر تعداد بیشتری از این ترکیبات را در خود جای داده اند. این دسته دوم که با نام مولتی ویتامین شناخته می شوند، محبوبیت زیادی دارند. با مصرف مولتی ویتامین ها، دیگر احتیاجی نیست افراد در یک روز چندین مکمل به شکل های مختلف را مصرف نمایند.

2. همه مکمل های دارویی مؤثر نیستند

برخی از مکمل ها تأثیرات قابل توجهی دارند و همین ویژگی باعث محبوبیت بیشتر آن ها شده است. در واقع این مکمل ها می توانند در کنار رژیم غذایی سالم به بهبود سطح سلامتی افراد یاری نمایند در حالی که یا عوارض جانبی ندارند یا عوارض جانبی آن ها بسیار کم است.

در میان انواع مکمل های دارویی، مکمل هایی که در فهرست زیر معرفی می شوند در بهبود سطح سلامتی تأثیر بیشتری دارند.

• ویتامین B12: به حفظ سلامتی سلول های عصبی و سلول های خونی، تکثیر سلولی، ترمیم DNA و پیشگیری از کم خونی یاری می نماید.
• اسید فولیک: مصرف این مکمل در دوران بارداری احتمال بروز مسائل مادرزادی در نوزاد را کاهش می دهد.
• ویتامین D: باعث تقویت استخوان ها می گردد.
• کلسیم: برای داشتن استخوان هایی سالم تر مفید است.
• ویتامین های C و E: از آسیب های سلولی جلوگیری می نمایند.
• روغن ماهی: به حفظ سلامتی قلب یاری می نماید.
• ویتامین A: سرعت پیشرفت بیماری دژنراسیون ماکولا را کاهش می دهد. این بیماری شایع ترین علت کاهش بینایی در سالمندان است.
• زینک: علاوه بر اینکه به سلامتی پوست یاری می نماید، در جلوگیری از پیشرفت سریع دژنراسیون ماکولا تأثیرگذار است.
• ملاتونین: از بروز عوارض شایع در پرواززدگی یا جت لگ جلوگیری می نماید.

البته با وجود پژوهش های زیادی که درباره مکمل های دارویی صورت گرفته است، هنوز هم پرسش هایی مطرح می گردد که پژوهشگران پاسخ روشنی برای آن ها ندارند. به علاوه اینکه هنوز شواهد علمی، همه تأثیرات مثبتی که برای مکمل های دارویی بیان می شوند را تأیید نمی نمایند. بهتر است بدانید بسیاری از مطالعات نشان داده اند که مصرف مولتی ویتامین ها نه تنها باعث نمی گردد عمر طولانی تری داشته باشید، بلکه به کند شدن فرایند اختلالات شناختی یاری نمی نماید و احتمال ابتلا به برخی از بیماری ها مانند بیماری های قلبی، سرطان و دیابت را هم کاهش نمی دهد. در واقع، ادعاهایی که درباره این مکمل ها مطرح می گردد و آن ها را در درمان یا پیشگیری از بیماری ها مؤثر می داند، پایه و اساس علمی ندارد. البته نباید این مطلب را هم فراموش کنیم که ترکیبات موجود در مکمل ها با یکدیگر تفاوت دارد. به همین دلیل ممکن است نتیجه یک مطالعه علمی، با محصولی که خریداری نموده اید قابل انطباق نباشد.

3. مکمل های دارویی همواره بی خطر نیستند

در بیشتر موارد، مولتی ویتامین ها برای سلامتی مضر نیستند. با وجود این، باید در مصرف هر گونه مکمل دارویی احتیاط کنید. برخی از مکمل ها ممکن است با سایر داروهایی که مصرف می کنید تداخل داشته باشند. در صورتی که بیماری یا شرایط پزشکی ویژه ای داشته باشید مانند مبتلایان به بیماری های کبدی یا افرادی که می خواهند تحت عمل جراحی قرار بگیرند، مصرف برخی از مکمل ها می تواند خطراتی را ایجاد کند. همچنین مصرف برخی از مکمل ها برای زنان باردار، مادران شیرده و بچه ها توصیه نمی گردد. به علاوه اینکه در خصوص برخی از مکمل ها، باید بعد از مصرف آن ها اقدامات احتیاطی بیشتری انجام دهید.

از طرفی دیگر در فراوری مکمل های دارویی، از نظارت های سخت گیرانه ای که در فراوری داروها اعمال می گردد خبری نیست.

ممکن است برخی از مکمل ها حاوی ترکیباتی باشند که نام آن ها روی برچسب محصول ذکر نشده باشد و همین ترکیبات مضر باشند. یا در فراوری برخی مکمل ها از ترکیبات دارویی استفاده شده باشد که برای مصرف روزانه یا طولانی مدت مجاز نباشند.

مصرف مکمل هایی که در فهرست زیر معرفی می شوند، می تواند خطراتی را ایجاد کند.

• ویتامین K: می تواند اثربخشی داروهای ضد انعقاد خون را کاهش دهد.
• جینکگوبیلوبا: می تواند تأثیر داروهای ضد انعقاد خون را تشدید کند.
• مکمل های حاوی عصاره گل راعی: می تواند اثربخشی برخی از داروها مانند داروهای ضد افسردگی و داروهای پیشگیری از بارداری را کاهش دهد.
• مکمل های گیاهی حاوی عصاره کاوا و هماور طبی: می توانند به کبد آسیب برسانند.
• بتاکاروتن و ویتامین A: می تواند خطر ابتلا به سرطان ریه را در افراد سیگاری افزایش دهد.

4. قبل از مصرف مکمل ها با پزشک مشورت کنید

اگر می خواهید مکمل دارویی مصرف کنید، باید انتخاب هوشمندانه ای داشته باشید. در قدم اول باید با پزشک مشورت کنید. پزشک با ملاحظه شرایط فردی و سطح سلامتی شما می تواند تشخیص دهد که چه مکملی برای شما مناسب تر است.

در قدم بعدی، هنگام انتخاب و مصرف یک مکمل دارویی، این چند نکته ساده را رعایت کنید:

• به برچسب روی محصولات دقت کنید و به ترکیبات موجود در آن ها اهمیت دهید.
• بروشور همراه محصول را به دقت مطالعه کنید. مقدار مجاز و طریقه مصرف و تداخلات دارویی محصولات در این بروشورها درج شده است.
• اگر پزشک درباره مصرف یک مکمل به شما توصیه ای نموده است طبق همان توصیه عمل کنید. مطالب مندرج در بروشورها برای عموم مردم تنظیم شده اند.
• مراقب باشید تبلیغاتی مانند کاملا بدون عوارض یا بهترین درمان شما را فریب ندهد.
• نباید فراموش کنید عنوان طبیعی یا گیاهی، لزوما به این معنی نیست که این محصول هیچ گونه عوارضی ندارد.
• مکمل ها را در شرایطی مناسب و دور از دسترس بچه ها نگهداری کنید.

5. هیچ مکمل دارویی به اندازه یک رژیم غذایی کامل و مناسب مؤثر نیست

مهم نیست با چه هدفی از مکمل های دارویی استفاده می کنید، در این مطلب هیچ شکی نیست که مکمل ها نمی توانند جایگزین مناسبی برای یک رژیم غذایی سالم و سرشار از مواد مغذی باشند. همان طور که از نام مکمل معین است، این محصولات نقش تکمیلی دارند و در کنار رژیم غذایی مناسب می توانند در بهبود سطح سلامتی مؤثر باشند. نباید از مکمل های دارویی به عنوان جایگزین وعده های غذایی استفاده کرد.

یک وعده غذایی سالم و سرشار از مواد مغذی را دست کم نگیرید؛ این غذای واقعی بیشتر از یک قرص ساختگی به شما یاری می نماید. ویتامین ها و مواد معدنی به بدن یاری می نمایند تا عملنمودهای طبیعی خود را بهتر انجام دهد. به همین دلیل دریافت مقادیر کافی از آن ها برای بهبود سطح سلامتی لازم است. بسیاری از افراد با تغذیه سالم و کافی، این مواد مغذی را دریافت می نمایند و احتیاجی به مصرف مکمل های دارویی ندارند. در این میان برخی از افراد هم هستند که باید بخشی از کمبود این مواد مغذی را با مصرف مکمل های دارویی جبران نمایند. در واقع مکمل های دارویی برای یاری به این دسته از افراد و حفظ سلامتی آن ها فراوری می شوند.

منبع: PennMedicine