انسان هم می تواند مثل خفاش و دلفین پژواک یابی کند - سبزوار امروز

به گزارش خبرنگاران و به نقل از آی ای، پژواک یابی(Echolocation) تکنیکی است که توسط خفاش ها، دلفین ها و بعضی دیگر از گونه های حیوانی برای شناسایی مکان اهداف با استفاده از انعکاس صدا و یاری به آنها در شکار و برقراری ارتباط با یکدیگر مورد استفاده قرار می گیرد.

اکنون دانشمندان ژاپنی نشان داده اند که انسان ها نیز در واقع ممکن است دارای مهارت های پژواک یابی باشند.

پژواک یابی در جانوران که با نام های زیست سونار و بایوسونار نیز شناخته می گردد، روشی مبتنی بر بکارگیری سونار توسط جانوران برای اهدافی چون موقعیت یابی، جهت یابی و پیدا کردن طعمه است. جانورانی که پژواک یابی می نمایند، صدایی را به محیط دور خود گسیل می نمایند و با گوش سپردن و تجزیه و تحلیل پژواک آن، موقعیت اشیاء در محیط اطراف را متوجه می شوند.

چندین گونه جانوری از پژواک یابی برای اهداف گوناگون بهره می گیرند. از جمله این جانوران می توان به خفاش ها و نهنگ های دندان دار اشاره نمود.

دسته های کوچکتری از جانوران از جمله حشره خوران و دو گونه پرنده غارزی نیز توانایی به کارگیری پژواک یابی را دارند. این پرندگان نمونه های ساده تری از پژواک یابی را در مقایسه با آنچه خفاش ها دارا هستند، در هنگام پرواز میان درخت ها و غارهای محل زندگی شان به کار می برند.

این اولین بار نیست که پژواک یابی در انسان مورد آنالیز قرار می گیرد. در حقیقت، تحقیقات قبلی نشان داده است که بعضی از افراد کم بینا می توانند برای درک بهتر فضاها و تقویت مهارت های مسیریابی خود، این تکنیک را توسعه دهند.

این مطالعه جدید که در مجله PLOS ONE منتشر شده است، ثابت می نماید که انسان می تواند از مکان برای شناسایی شکل و چرخش اجسام مختلف استفاده کند. دانشمندان توانستند این موفقیت را به لطف گروهی از داوطلبان در آزمایشگاه نشان دهند. آنها در این آزمایش توانستند فقط با انعکاس صدا، اشیاء را تشخیص دهند.

هدف از این آزمایش ها این بود که محققان ببینند آیا افراد بینا و بدون تمرین می توانند از پژواک یابی استفاده نمایند؟ در این آزمایشات در مجموع 15 نفر برای تشخیص تمایز بین اشیای مختلف هندسی موجود در دو استوانه چاپ سه بعدی شده استفاده شدند. آنها نمی توانستند این اشیاء را ببینند و به آنها گفته شد که برای این کار یک زنگ فرکانس بالا را به صدا دربیاورند. سپس آنها تعیینات انعکاس صدا را تجزیه و تحلیل می کردند تا بفهمند کدام یک از دو استوانه مورد هدف قرار گرفته است.

پژواک های منعکس شده از اشیاء مورد نظر توسط یک حسگر دریافت می شد، سپس به یک هشتم سطح اصلی خود رسانده و با استفاده از هدفون به شرکت نمایندگان منتقل می شد.

در نهایت تعیین شد که شرکت نمایندگان توانستند تشخیص دهند که کدام یک از دو استوانه مورد هدف قرار گرفته است، البته به شرطی که اشیاء به جای ثابت ماندن، در حال چرخیدن باشند.

لازم به ذکر است که مخاطبین قادر بودند تغییرات در سرعت، لحن و صدای پژواک را هنگام چرخش اجسام تشخیص دهند.

اما هنگامی که شرکت نمایندگان مجبور شدند بین دو استوانه ثابت تمایز را تشخیص دهند، موفقیت کمتری داشتند.

اما همه اینها به چه معناست؟ این آزمایش ها نشان می دهد که انسان از همین ویژگی پژواک یابی برای راه رفتن در خانه یا مکان های دیگر در حالی که تاریک است، استفاده می نماید که این توانایی می تواند کاربردهای بالقوه و بی شماری برای انسان داشته باشد.

محققان گفتند که مطالعه آنها شواهدی بر اثبات اینکه انسان و خفاش قادر به تفسیر اشیاء به وسیله صدا هستند، یافته است. شاید روزی بتوانیم این توانایی بالقوه برای تعامل با جهان را به روشی دیگر توسعه دهیم و ببینیم که این مهارت در فناوری هایی نظیر فناوری پوشیدنی ها مانند ساعت یا عینک گنجانیده شده است و نحوه تعامل افراد دارای نقص بینایی با جهان را تغییر می دهد.