طرز تهیه نان اردک یا اَگردَک؛ محلی و اصیل به سبک سنتی
به گزارش سبزوار امروز، نان اَردَک یا اگَردَک، مانند طرز تهیه نان شیرمال، از جمله نان های سنتی و خوش طعم ایرانی است که در شهرهایی مانند همدان، زنجان، قزوین و شهرهای شمالی به روش های گوناگون درست می گردد. به عنوان مثال در شهرهای شمالی به مواد اولیه، آرد برنج شمالی هم اضافه می گردد.

در حالی که در بعضی از دستورها، زردچوبه را جایگزین زعفران می نمایند. این نان محلی خوشمزه را بیشتر برای مناسبت های خاص، جشن ها و اعیاد درست می نمایند. طرز تهیه نان اردک را بخوانید تا مرحله به مرحله آن را درست کنید.
مواد لازم برای تهیه نان اردک
- تخم مرغ 2 عدد
- آرد 4 لیوان
- شیر 1 لیوان
- شکر 1 فنجان
- روغن مایع 1 فنجان
- بیکینگ پودر 2 قاشق غذاخوری
- زردچوبه 1 قاشق غذاخوری
- خمیرمایه 1 قاشق غذاخوری
- زعفران 1 قاشق غذاخوری
- نمک به میزان لازم
- روغن سرخ کردنی به میزان لازم
طرز تهیه نان اردک
مرحله اول: مایه خمیر را آماده کنید
در اولین مرحله از طرز تهیه نان اَردَک، شیر را در یک تابه مناسب بریزید و روی حرارت بگذارید. دمای شیر که ولرم شد باید آن را در ظرفی مناسب بریزید. سپس مایه خمیر خشک را به همراه یک قاشق غذاخوری شکر داخل ظرف شیر بریزید. مواد را به آرامی هم بزنید تا یکنواخت شوند.
در نهایت ظرف را برای 10 تا 15 دقیقه در محیطی گرم بگذارید تا مایه خمیر فعال و روی سطح مایع، کف ایجاد گردد. با انواع خمیرمایه و عملکرد آن ها در خبرنگاران آشنا شوید.
مرحله دوم: مواد خشک را آماده کنید
در دومین مرحله از طرز تهیه نان اردک باید به سراغ مواد خشک بروید. آرد و نمک را با یکدیگر مخلوط کنید سپس در یک کاسه بزرگ و گود بریزید. حال زردچوبه را با زعفران دم نموده ترکیب نموده و کنار بگذارید. سپس وسط آرد را به صورت حفره دربیاورید. مخلوط زعفران و زردچوبه را به آرامی در مرکز آن بریزید. پیشنهاد ما به شما علاقه مندان نان های محلی، طرز تهیه نان شیرمال شیرین است.
نکته: آرد را دو تا سه بار الک کنید تا خمیر نان سبک تر باشد.
مرحله سوم: مایه خمیر را اضافه کنید
در سومین مرحله از طرز تهیه نان اَردَک باید مایه خمیر فعال شده را به همراه شکر، روغن مایع و تخم مرغ در ظرفی مخلوط کنید تا ترکیبی یکنواخت به دست آید. سپس این مایه را به ترکیب آرد، زعفران و زردچوبه اضافه نموده و همه مواد را به خوبی با هم ترکیب کنید. از دیگر نان های محلی می توان به طرز تهیه نان روغنی محلی و اصیل اشاره نمود که طعمی متفاوت دارد.
خمیر را حدود 10 دقیقه ورز دهید تا بافتی نرم، یکدست و کش دار پیدا کند. در این مرحله، خمیر نان اَگردَک را درون یک ظرف قرار دهید. روی ظرف را با دستمال نخی یا پارچه تمیز بپوشانید. به مدت یک ساعت در محیطی گرم به خمیر استراحت دهید؛ حجیم و آماده فرم دهی گردد.
نکته: در این مرحله با توجه به ذائقه تان می توانید کمی گلاب هم اضافه کنید.
مرحله چهارم: چانه های خمیر را آماده کنید
در چهارمین مرحله از طرز تهیه نان اردک، پس از سرانجام زمان استراحت، خمیر را روی سطح کار که کمی آردپاشی شده قرار دهید. برای دقایقی خمیر را به آرامی ورز دهید؛ پف اضافی آن گرفته گردد. سپس خمیر را به چانه های کوچک و مساوی به میزان یک گردو تقسیم کنید.
برای فرم دادن می توانید با یاری وردنه یا کف دست، هر چانه را به آرامی روی سطح کار پهن نموده و به شکل گرد، مثلثی یا بیضی درآورید. از طرز تهیه نان شیرمال مغزدار برای مراسم و جشن هایتان غافل نشوید که مزه ای متفاوت نسبت به دیگر نان ها دارد.
نکته: بهتر است هر چانه را به قطر 20 تا 15 سانتی متر باز کنید.
مرحله پنجم: نان را سرخ کنید
در پنجمین و آخرین مرحله از طرز تهیه نان اردک باید در یک تابه مناسب و گود به میزان کافی روغن سرخ کردنی بریزید. تابه را رو حرارت میانه بگذارید تا روغن داغ گردد. سپس هر چانه از خمیر را به آرامی پهن کنید. خمیر را به آرامی داخل روغن داغ بیاندازید تا نان اَردَک به خوبی پف کند و سطح آن طلایی مایل به قهوه ای گردد.
پس از سرخ شدن هر نان، آن را با احتیاط از روغن خارج نموده و روی توری فلزی یا دستمال مخصوص روغن گیر قرار دهید تا روغن اضافی آن گرفته گردد. پس از آن که نان ها کمی خنک شدند، می توانید روی آن ها پودر قند بپاشید. طرز تهیه نان شیرمال با توستر را هم حتما امتحان کنید.
نکات تکمیلی تهیه نان اَردَک
طرز تهیه نان اَردَک یا اَگَردَک ساده و لذت بخش است، اما رعایت چند نکته ظریف می تواند کیفیت نهایی نان را تا حد زیادی افزایش دهد. از بافت نرم و پف دار گرفته تا طعم متعادل و عطر دل انگیز، همه این ویژگی ها به اجرای دقیق بعضی جزئیات در مراحل آماده سازی، استراحت خمیر و پخت بستگی دارد. در ادامه، مهم ترین نکات و فوت وفن هایی را که به شما در پخت نان اَگردَک حرفه ای یاری می نماید، مرور خواهیم کرد.
دستور تهیه نان اردک در فر
در طرز تهیه نان اردک در فر باید مانند مراحل بالا پیش بروید. سپس فر را با دمای 180 درجه سانتی گراد روشن کنید تا گرم گردد. نان ها را در سینی فر بچینید. 25 تا 20 دقیقه زمان مناسبی برای پخت نان ها است.. در نهایت برای دقایقی گریل را روشن کنید تا روی نان ها طلایی و کمی برشته گردد.
تزیین نان اردک
زرده تخم مرغ را با میزان کمی زعفران دم نموده ترکیب کنید. سپس با یاری قلم مو روی سطح نان ها بمالید تا در هنگام پخت، رنگی طلایی و اشتهابرانگیز پیدا نمایند. در صورت تمایل، می توانید روی نان ها را با کنجد، سیاه دانه یا ترکیبی از هر دو تزیین کنید.
بعلاوه برای زیبایی بیشتر، می توان با چاقو، چنگال یا مهر مخصوص نان های سنتی، طرح هایی ساده و منظم روی خمیر ایجاد کرد تا ظاهر نهایی نان ها سنتی تر و حرفه ای تر به نظر برسد. از دیگر نان های ساده اما محلی می توان به طرز تهیه نان روغنی با خمیر نانوایی اشاره داشت که در سریع ترین زمان درست می گردد.
استفاده از مایه خمیر در تهیه نان اردک
اگر از مایه خمیر خشک معمولی (غیرفوری) استفاده می کنید، ابتدا یک قاشق چای خوری شکر را در میزانی آب گرم (نه داغ) حل نموده و سپس مایه خمیر را روی سطح آن بپاشید. بدون آن که هم بزنید، اجازه دهید خمیر حدود 10 دقیقه در محیط گرم بماند تا فعال شده و کف کند.
پس از آن که خمیر به حالت اسفنجی و پف دار رسید، می توانید آن را به مواد اصلی اضافه نموده و ادامه مراحل تهیه نان اَگردَک را دنبال کنید. اگر خمیرمایه در دسترس تان نبود به راحتی طرز تهیه نان شیرمال بدون خمیرمایه را امتحان کنید.
شل بودن مایه خمیر در تهیه نان اردک
اگر احساس کردید خمیر بیش از حد شل یا چسبنده است، میزان کمی آرد را به تدریج و با احتیاط اضافه کنید تا بافت آن به حالت مطلوب برسد. دقت داشته باشید که زیاده روی در افزودن آرد باعث سفت شدن خمیر و در نهایت، خشک شدن بافت نان پس از پخت می گردد. پیشنهاد ما به شما طرز تهیه نان شیرمال با پیمانه و آسان است.
بعلاوه برای داشتن عطر و طعمی دل نشین در نان اردَک، استفاده از زعفران با کیفیت و گلاب تازه و طبیعی اهمیت زیادی دارد. مواد اولیه اصیل و مرغوب، رمز اصلی خوش عطر و خاطره انگیز شدن این نان سنتی هستند.
منبع: کتاب کاله