پیوند انسان با طبیعت در بحران کرونا - سبزوار امروز

به گزارش خبرنگاران آنلاین به نقل از ایسنا، به طور کلی قرار دریافت در معرض گل ها و گیاهان تاثیر مثبتی بر آرامش روحی و روانی انسان دارد، با توجه به سبک زندگی امروزی برای همه افراد مقدور نیست که در خانه های ویلایی و دارای باغچه زندگی کنند یا زمان زیادی را در دل طبیعت بگذرانند اما با استفاده از گل ها و گیاهان خانگی هم می توان در جهت سلامتی روان گام برداشت.

حال و روز این روزهای ما می طلبد که با رسیدگی به گل ها و ساعتی در کنارشان بودن به آرامش ذهنی و جسمی برسیم، درست زمانی که با شیوع ویروس کرونا مجبور به در خانه ماندن هستیم، دل مشغولی با گل ها و دوری از فضای مجازی بسیار عالی است.

پیشگیری از بیماری های ویروسی از جمله اقدامات هوشمندانه ای است که هر شخصی می تواند با صرف انرژی و هزینه کمتر برای سلامت خود در منزل انجام دهد از جمله پرورش و نگهداری گل های آپارتمانی که بعضی از گیاهان قابل استفاده برای پیشگیری از بیماری های ویروسی همانند گیاه آلوئه ورا است که تصفیه کننده هوا محسوب می شود.

پرورش گل و گیاه و تاثیر مثبت بر سلامت روان

مجید غفاری، عضو هیات علمی گروه روان شناسی دانشگاه مازندران با اشاره به اینکه از مدت ها قبل در روان درمانی پیوند انسان با طبیعت به عنوان عاملی موثر بر سلامت روان مدنظر قرار گرفته است، اظهار کرد: پیوند انسان با طبیعت از اوائل قرن 19 به عنوان یک عامل تسکین دهنده در درمان مسائل روانشناختی مدنظر قرار گرفته است.

وی شرح داد: براساس بعضی مطالعات، احساس کارآمدی و آموختن صبر و مسئولیت پذیری، از اثرات مثبت ترغیب بچه ها به پرورش گل و گیاه و باغبانی از سوی والدین است.

عضو هیات علمی گروه روان شناسی دانشگاه مازندران اعلام کرد: تحقیقات نشان داده که انجام فعالیت های مربوط به پرورش گل و گیاه، به ایجاد نقش پرورش دهنده و مراقبت کننده برای فرد، تأثیر مثبتی بر سلامت روان او دارد که چندین مورد از این پژوهش ها در آسایشگاه های سالمندان انجام شده است.

غفاری با اشاره به پیامدهای مطلوب روان شناختی پیوند انسان با طبیعت اضافه کرد: یافته های پژوهش ها در این حوزه، تاثیرات مثبت پیوند انسان با طبیعت به ویژه پرورش گل و گیاه و باغبانی بر سلامت روان را مورد تایید قرار داده است به طوری که کاهش اضطراب، افسردگی و خشم و بهبود تمرکز و افزایش بهزیستی روان شناختی ازسوی پژوهشگران گزارش شده است.

وی ادامه داد: هرچند به دلیل تفاوت های شخصیتی افراد از نظر صفات و رغبت ها یا تاریخچه تجارب قبلی، نمی توان انتظار داشت همه افراد علاقه داشته باشند که به پرورش گل و گیاه بپردازند اما در مجموع می توان انجام این دست فعالیت ها را گزینه مناسبی برای آرامش و سلامت روان دانست.

مراقبت از خود و دیگران پیشنهاد روانشناسان در مواقع بحران

عضو هیات علمی گروه روان شناسی دانشگاه مازندران بیان نمود: پیشنهاد روان شناسان در مواقع بحران، انتخاب گزینه مراقبت از خود و دیگران، به جای گزینه های بدون کارکردی مانند ترس شدید، خشم، انکار یا بی تفاوتی است.

غفاری اظهار کرد: هر چند ترس، واکنشی طبیعی به یک محرک مشخص و تهدیدآمیز مانند ویروس کروناست، ما باید با افزایش آگاهی از منابع موثق و معتبر و متعاقب آن تمرکز بر رفتارهای سالم (رفتارهایی که بر فاجعه انگاری یا ناچیزانگاری بنا نشده باشند)، تسلط خود را بر موقعیت افزایش دهیم و استرس خود را مدیریت کنیم.

وی استرس را ادراک ناهماهنگی بین مطالبات موقعیت و منابع خودمان برای مقابله با آن موقعیت مطرح کرد و گفت: بنابراین برای مقابله با استرس ناشی از کرونا، باید هم در مورد این ویروس اطلاعات درست کسب کنیم و هم با آرامش و واقع بینی، منابع مقابله ای خودمان را شناسایی کنیم.

عضو هیات علمی گروه روان شناسی دانشگاه مازندران یادآور شد: بنابراین بهتر است ابتدا احساس ترس اولیه خود را تصدیق کنیم و بدانیم که حد متوسطی از ترس برای ایجاد سطح مناسبی از برانگیختگی مفید است، سپس از این برانگیختگی استفاده کنیم تا از طریق دریافت اطلاعات از منابع خبری موثق و معتبر، آگاهی خود را در مورد موقعیت بحرانی که پیش آمده بالا ببریم و این آگاهی به ما کمک کند که به جای کلنجار رفتن با افکار و احساسات منفی یا انتخاب پاسخ های نامناسب فردی و اجتماعی، بر انجام رفتارهای مناسب با موقعیت کنونی متمرکز شویم.

کنترل رفتار در بحران مفیدتر از جنگیدن با افکار است

غفاری با اشاره به اینکه در موارد بحرانی، کنترل رفتار، راحت تر و مفیدتر از جنگیدن با افکار است، شرح داد: نکته حائز اهمیت در موارد بحرانی این است که بر عواملی که تحت کنترل ما نیستند، متمرکز نباشیم، سوالاتی چون چرا این طور شد، این چه سرنوشتی بود، این ویروس چرا و چگونه بوجود آمده، چرا واکسن آن تولید نشده است و مواردی از این دست، در وهله اول ناکارآمد و استرس زا هستند چراکه از عواملی سوال می شود که تحت کنترل افراد نیستند.

وی با اشاره به اینکه پدیدایی ویروس کرونا تحت کنترل ما نیست اما افزایش آگاهی خودمان و انجام رفتارهای مناسب پیشگیرانه بهداشتی، تغذیه ای، حمایتی و روان شناختی در دایره نفوذ ما واقع شده است، گفت: اگر افراد به طور مستمر خود را درگیر عوامل خارج از کنترل خود کنند، سلامت روان خود را به مخاطره می اندازند.

عضو هیات علمی گروه روان شناسی دانشگاه مازندران اضافه کرد: در مواقع بحرانی، افراد باید از راه های مختلف نسبت به خود و دیگران، شفقت ورزی و مراقبت داشته باشند یعنی با خود بگویند که من چطور می توانم از خودم و دیگران مراقبت کنم.

تاثیر مثبت پیوند با طبیعت با فعالیت پرورش گل وگیاه در منزل

غفاری فعالیت پرورش گل و گیاه در منزل را یکی از کارها در مقطع بحرانی و اضطراری موقتی پیش آمده دانست و اظهار کرد: با توجه به اهمیت حفظ قرنطینه، غالب افراد به ویژه در کلان شهرها محدود در مکعب های آپارتمانی هستند و شرایط هم به گونه ای نیست که از طبیعت بیرون از منزل استفاده کنند از این رو، پیوند با طبیعت از طریق پرورش گل و گیاه در منزل، در کنار سایر رفتارهای مراقبتی، مهارت آموزی، علمی و نشاط آور، در کنترل هیجانات و افزایش تمرکز ایشان تاثیر مثبت دارد.

وی شرح داد: مهم ترین موضوع در پرورش گل و گیاه همان پیوند انسان با طبیعت است و انتخاب نوع گل، رنگ و بو با توجه به ویژگی شخصیت افراد و سایر عوامل، متفاوت است.

عضو هیات علمی گروه روان شناسی دانشگاه مازندران در ادامه با اشاره به اینکه پاندمی کرونا می تواند فرصت هایی نیز به وجود آورد، گفت: یکی از آن ها، فرصت تمرکز انسان بر وجود و موضع خود در جهت زندگی است و چالشی که امروزه در زندگی مدرن با آن روبرو هستیم این است که آیا زبان و تکنولوژی درخدمت انسان هستند یا انسان در خدمت زبان و تکنولوژی قرار گرفته است.

غفاری اضافه کرد: انسان مدرن بعضا با فرار از روبروه صادقانه با اضطراب های ناشی از درک وجود و آزادی خود، از طریق مفعول سازی خود و سرگرم شدن افراطی با تکنولوژی و نیز ملاک هایی بدلی برای زندگی مانند موفقیت، زیبایی، قدرت، ثروت و مواردی از این دست که توسط زبان در بافت اجتماعی در دوره های مختلف زمانی معانی متفاوتی پیدا می کنند اصالت خود را از دست داده است و به چیزی تظاهر می کند (فناناپذیر، مقتدر، عقل کل) که نیست، گویی خود را با عواملی بیرونی سرگرم می کند تا زندگی سپری شود.

وی بیان نمود: پاندمی کرونا و تنهایی حاصل از آن، فرصت مناسبی است تا صادقانه بر وجود خود متمرکز شویم و بررسی کنیم که معنای زندگی به طور کلی چیست یا چه چیزهایی معنایی اصیل به زندگی من می دهد.

عضو هیات علمی گروه روان شناسی دانشگاه مازندران ادامه داد: فرصتی که وجود خود را از حالت یک مفعول آرمانی شده (سرکوب جنبه هایی از خود به دلیل ترس از اینکه از سوی دیگران آرمانی و ایده آل به نظر نرسیم یا متقاعدکردن خودمان به اینکه خوشبختی همان چیزی است که دیگران معرفی کرده اند)، به فاعلی اصیل، دارای قدرت انتخاب و توانا در پذیرش مسئولیت انتخاب های خود، تبدیل کنیم و معنای وجود خود را بسازیم.

اهمیت مهارت زندگی در کنار دیگران

غفاری اعلام کرد: مهارت زندگی در کنار دیگران یا به عبارتی دیگر، بودن-با-دیگران، حائز اهمیت و ضروری است اما نباید ازخودبیگانگی را با سلامت روان اشتباه بگیریم.

گیاهان در این فصل وارد فاز رشد می شوند

ولی اله قاسمی عمران، عضو هیات علمی گروه ژنتیک دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری با اشاره به اینکه اکنون فصل رشد و قلمه زدن گیاهان است، اظهار کرد: بیشتر گیاهان در این فصل از حالت خواب خارج شده و وارد فاز رشد می شوند و در واقع در خاک ریشه می دوانند.

وی شرح داد: هرچند شیوع ویروس کرونا باعث شده تا مردم در منزل بمانند اما تعویض خاک گل ها در منزل و همچنین چمن کاری برای افرادی که دارای حیاط هستند با توجه به زمان بر بودن آن بهترین موقع است.

پنجره جنوبی بهترین مکان برای گیاهانی که به نور مستقیم احتیاج دارند

عضو هیات علمی گروه ژنتیک دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری اعلام کرد: اگر فردی در منزل خود یک پنجره جنوبی در اختیار داشته باشد با توجه به اینکه بعضی گیاهان احتیاج به نور مستقیم دارند می تواند در آن انواع گل ها را پرورش دهد و این پنجره بهترین پنجره تامین کننده نور خواهد بود.

قاسمی عمران با اشاره به اینکه تنوع گل های آپارتمانی بسیار زیاد است، اضافه کرد: می توان گیاهانی چون آنتریوم گلدانی، انواع مختلف سانسوریا، پتوس ها، کروتون، کاج مطبق، آگلونما، کاکتوس ها، برگ بیدی هلندی، انواع بنجامین، انواع نخل ها، شفلرا و غیره را به عنوان گل های آپارتمانی رایج نام برد.

وی ادامه داد: بعضی از گیاهان احتیاج به نور غیرمستقیم دارند که می توان با کشیدن پرده نازک نور کافی را برای گیاهان تامین کرد و یا در نقطه ای که نور کمتری دارد گیاهان را جای گذاری مناسب کرد.

پرورش گل حتی در منازل بدون پنجره

عضو هیات علمی گروه ژنتیک دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری اضافه کرد: اگر فردی هیچ پنجره ای در منزل نداشته باشد باز هم می تواند در منزل خود گل نگهداری کند، قرار دادن یک چراغ مطالعه در فاصله 30 سانتی از گیاهانی چون بنفشه آفریقایی، بگونیا رکس، زامیفولیا، سانسوریا، پتوس و شامادورا مشکل این افراد را حل می کند چون این گیاهان زیر نور خیلی کم مقاومت بیشتری دارند.

قاسمی عمران با اشاره به اینکه افراد می توانند گیاهان را در منزل تکثیر کنند، ادامه داد: گیاهانی مانند زامیفولیا و بنفشه آفریقایی با کاشتن برگ داخل خاک تکثیر می شوند که الان هم فصل مناسبی برای این کار است که بعد از دو الی سه ماه شاهد جوانه دارشدن و تکثیر گیاهان می شوند.

وی بیان نمود: قیمت گل ها در بازار از 5 هزار تومان شروع می شود و معمولا همه افراد با هر وضع مالی می توانند حداقل یک گل تهیه، نگهداری و تکثیر کنند تا علاوه بر زیباتر شدن منازل خود باعث دادن نشاط به دیگر افراد خانواده خود شوند.

عضو هیات علمی گروه ژنتیک دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری اضافه کرد: معمولا افرادی که گل را خریداری می کنند کم کم علاقه هم به وجود می آید و در نهایت به فردی تبدیل می شود که گل های زیادی را پرورش می دهد و در واقع کلکسیونر می شود.

قاسمی اضافه کرد: افراد می توانند با ترکیب مساوی خاک باغچه، خاک رودخانه و خاک برگ، بستر بسیار مناسبی را برای بیشتر گل های داخل خانه تهیه کنند، برای پرورش گیاهان به ابزار و وسایل خیلی زیادی احتیاج نیست و همه می توانند خاک و گلدان را در نزدیک فروشگاه به منزل خود تهیه و از زیبایی گل در منزل لذت ببرند.

وی با اشاره به این که می توان از مواد طبیعی در منزل برای تقویت گل ها استفاده کرد، گفت: موادی مانند پوست تخم مرغ برای تقویت خاک و پودر سیر برای جلوگیری از آفت و پودر دارچین برای مقاومت گیاهان نسبت به آفت ها می شود استفاده کرد.